ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ Τρίτη 19 Μάη 2015
Ναζίμ Χικμέτ: Για να γενούνε τα σκοτάδια λάμψη
Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε η συναυλία του Θάνου Μικρούτσικου στον
Περισσό το περασμένο Σάββατο.
Η εκδήλωση ήταν ενταγμένη στις πολιτιστικές εκδηλώσεις, ενόψει του
Επιστημονικού Συνεδρίου της ΚΕ του ΚΚΕ για τον Ν. Χικμέτ στις 13 και 14 Ιούνη
Πραγματοποιήθηκε το περασμένο Σάββατο η συναυλία του Θάνου Μικρούτσικου
στην έδρα της ΚΕ του ΚΚΕ στον Περισσό. Ο μεγάλος μας συνθέτης παρουσίασε
μελοποιημένη ποίηση του Ν. Χικμέτ τόσο από τον ίδιο, όσο και από τον αξέχαστο Μάνο
Λοΐζο.
Στη συναυλία παραβρέθηκε πολυμελής αντιπροσωπεία της ΚΕ του ΚΚΕ, με
επικεφαλής τον ΓΓ της ΚΕ, Δημήτρη Κουτσούμπα.
Με αυτή τη συναυλία εγκαινιάστηκε, με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, η ενότητα
«Χικμέτ στη μουσική», που είναι ενταγμένη στις πολιτιστικές εκδηλώσεις που
προϋπαντούν το Επιστημονικό Συνέδριο της ΚΕ του ΚΚΕ, που θα πραγματοποιηθεί
στις 13 και 14 Ιούνη και είναι αφιερωμένο στον μεγάλο Τούρκο κομμουνιστή ποιητή
Ναζίμ Χικμέτ, με τίτλο «Ναζίμ Χικμέτ για να γενούνε τα σκοτάδια λάμψη».
* * *
Στην κατάμεστη αίθουσα Συνεδρίων στην έδρα της ΚΕ του ΚΚΕ, αλλά και στο
φουαγιέ που γέμισε από ανθρώπους κάθε ηλικίας, μεταφέρθηκαν στιγμές από την
ποίηση του Χικμέτ, του Ναζίμ με τα γαλάζια μάτια.
Τα τραγούδια ερμήνευσαν οι τραγουδιστές Ρίτα Αντωνοπούλου και Κώστας
Θωμαΐδης. Ποιήματα του Χικμέτ διάβασε ο ηθοποιός Δημήτρης Παπανικολάου.
Επαιξαν οι μουσικοί Θύμιος Παπαδόπουλος (πνευστά) και Βάσω
Δημητρίου (κιθάρες).
Τα τραγούδια που ακούστηκαν, αλλά και τα ποιήματα που διαβάστηκαν ήταν σε
μετάφραση Γιάννη Ρίτσου και Γιώργου Παπαλεονάρδου.
Η παράσταση αφιερώθηκε από σκηνής στον Μάνο Λοΐζο και την Μαρία Δημητριάδη.
Αυτή η αφιέρωση επισφραγίστηκε με θερμό χειροκρότημα από τους
παρευρισκόμενους.
Ποίηση
επικολυρική σε ευθεία ανταπόκριση με τα γεγονότα της εποχής
Ο Θάνος Μικρούτσικος, σε «διάλογο» με τον ηθοποιό Δ. Παπανικολάου και
χρησιμοποιώντας αποσπάσματα από την εξαιρετική εισαγωγή του Γιάννη Ρίτσου στην
έκδοση με ποίηση του Ναζίμ Χικμέτ, αλλά και ποιήματα του Χικμέτ, εισήγαγε το
κοινό στην ποίηση του Χικμέτ. Εδώ πρέπει να σημειώσουμε ότι η μετάφραση έργων
του Χικμέτ από τον σπουδαίο κομμουνιστή ποιητή Γιάννη Ρίτσο και το κύρος που
είχε ο Ρίτσος, συνέβαλαν στο να γίνει γνωστό και αγαπημένο το έργο του Χικμέτ
και στην Ελλάδα.
|
|
Η ποίηση του Χικμέτ βρίσκεται σε ευθεία ανταπόκριση με τα γεγονότα της
εποχής του. Η ποίηση για τον μεγάλο Τούρκο ποιητή είναι η καταφυγή του, το όπλο
του, ο τρόπος της ελευθερίας του.
Η ποίησή του είναι βαθιά λαϊκή όχι μόνο γιατί ακουμπάει τις λαϊκές πηγές, τις
λαϊκές καλλιτεχνικές παραδόσεις αλλά γιατί ανανεώνει την παράδοση προτείνοντας
καινούργια στοιχεία. Δεν είναι αντιγραφή και μίμηση της λαϊκής τέχνης αλλά
συμπορεύεται με τις λαϊκές δυνάμεις, που τις εκφράζει δυναμικά και όχι στατικά,
με τυποποιημένες μορφές.
Γι' αυτό η Τέχνη του είναι πρωτοποριακή και μοντέρνα, που παρακολουθεί
το λαό όχι σε μια σταματημένη ιστορική στιγμή αλλά στη διαρκή του κίνηση.
Τις
πιο όμορφες μέρες μας δεν τις ζήσαμε ακόμη
Στη συνέχεια, ακούστηκαν τα τραγούδια του Θ. Μικρούτσικου από το δίσκο «Πολιτικά
τραγούδια» και από το δίσκο «Ρόζα Λούξεμπουργκ του Μάνου Ελευθερίου και
Ο εχθρός του Ναζίμ Χικμέτ»: «Η πιο όμορφη θάλασσα», «Μικρόκοσμος», «Ο
εχθρός», «Το έπος του σεΐχη Μπεντρεντίν Ι-ΙΙ», «Αυτό είναι», «Χιονίζει μες στη
νύχτα», «Αν η μισή μου καρδιά».
Από τον Μάνο Λοΐζο ακούστηκαν τα τραγούδια: «Ο άνεμος κυλάει», «Για τη
ζωή», «Κατά τις λάμψεις πέρα», «Το δίχτυ», «Ομορφο πούναι να σε συλλογιέμαι»,
«Κερέμ», «Λίγα γαρούφαλα», που βρίσκονται στο δίσκο «Γράμματα στην
αγαπημένη».
Ολα τα ποιήματα που διαβάστηκαν στην εκδήλωση ήταν από την έκδοση ποιημάτων
του Χικμέτ, από τις εκδόσεις «Κέδρος» σε μετάφραση Γιάννη Ρίτσου. Συγκεκριμένα,
διαβάστηκαν τα ποιήματα, «Πιότερο απ' τους ανθρώπους τα τραγούδια τους
αγάπησα», «Ετούτη τη χρόνια στο Νότο IV», «Το πιο παράδοξο απ' όλα τα πλάσματα»,
«Το τσιγάρο που δεν ανάφτηκε», «Του θανάτου», «Γεια σας» και «Ταξιδεύοντας».
Τα τραγούδια, τα ποιήματα που ακούστηκαν μετέφεραν το κοινό που
παρακολούθησε τη συναυλία στην ποίηση του Χικμέτ, που είναι βαθιά κοινωνική και
ανθρώπινη, δίδαγμα ευθύνης του καλλιτέχνη μπροστά στην εποχή του και μπροστά
στον κόσμο.
Το κοινό με συγκίνηση, ενθουσιασμό, παρακολουθούσε τη συναυλία. Είναι
χαρακτηριστικό ότι η απόλυτη ησυχία και «κατάνυξη» που επικρατούσε μέσα στην
αίθουσα, επικρατούσε και στο φουαγιέ. Διακοπτόταν μόνο όταν όλοι μαζί
σιγοτραγουδούσαν, ή όταν έκοβαν στη μέση τα τραγούδια και τα ποιήματα για να
χειροκροτήσουν.
Η συναυλία του Σαββάτου αποτέλεσε ένα κίνητρο για να διαβαστεί ξανά ο
Χικμέτ, να τον γνωρίσει, να τον ανακαλύψει ιδιαίτερα η νέα γενιά, αυτός άλλωστε
είναι και ο στόχος όλων αυτών των εκδηλώσεων. Να γνωρίσει τον ποιητή που
τραγουδούσε εξίσου «για τους Τούρκους χωριάτες του Αϊδινιού» και «τους
ψαράδες της Σάμου». Τον ποιητή που πέρασε σχεδόν 15 χρόνια από τη ζωή
του στη φυλακή, αλλά μέσα από τους στίχους του και από τη στάση του διακήρυττε «Το
ζήτημα δεν είναι να είσαι αιχμάλωτος/ Το να μην παραδίνεσαι, αυτό είναι».
Τον ποιητή που είχε βαθιά πεποίθηση ότι «τις πιο όμορφες μέρες μας δεν
τις ζήσαμε ακόμα».
Ολόκληρη τη συναυλία μπορεί να την παρακολουθήσει κάποιος στο «www.902.gr».
Γεια σας
Μείνετε ήσυχοι, φίλοι μου
μείνετε ήσυχοι
Φεύγω
με σας μες στην καρδιά μου
με τον αγώνα μου πάντα στο νου μου
Μείνετε ήσυχοι,
φίλοι μου, φίλοι μου,
μείνετε ήσυχοι.
Δε θέλω να σας δω στην προκυμαία
αράδα - αράδα σαν πουλιά στα καρτ-ποστάλ.
Δε θέλω να σας δω με τα μαντήλια στα χέρια,
Οχι, όχι αυτό.
Βλέπω τον εαυτό μου ολάκερο
μες στα μάτια των φίλων μου.
Ω, φίλοι μου
αδέρφια του αγώνα
συντρόφια της δουλειάς
Γεια σας. Ούτε μια λέξη.
Οι νύχτες θα σπρώξουν το μάνταλο της πόρτας
Τα χρόνια θα υφάνουν τον ιστό τους πάνου στα παράθυρα
Κ' εγώ θα τραγουδάω πάντα σαν τραγούδι του αγώνα
το τραγούδι μου της φυλακής
Θα ξαναϊδωθούμε, φίλοι μου
ναι, θα ξαναϊδωθούμε
Θα χαμογελάσουμε μαζί στον ήλιο
θ' αγωνιστούμε δίπλα - δίπλα.
Ω, φίλοι μου
αδέρφια του αγώνα
συντρόφια της δουλειάς.
Γεια σας.
Από τις πιο
συγκλονιστικές στιγμές
Από τις πιο συγκλονιστικές στιγμές της συναυλίας ήταν όταν, λίγο πριν
τελειώσει, ακούστηκε αρχειακό υλικό, με τη φωνή της Μαρίας Δημητριάδη να
ερμηνεύει το τραγούδι «Η πιο όμορφη θάλασσα», στην τελευταία συναυλία
της ζωής της...
