ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ Τετάρτη 22 Απρίλη 2015
Ο Βλαντιμίρ Ιλιτς
Ουλιάνοφ, αυτό είναι το πραγματικό όνομα του Λένιν, είδε για πρώτη φορά το φως
της ζωής στις 22 Απρίλη 1870, στην πόλη Σιμπίρσκ στο Βόλγα. Ξεκινά την
επαναστατική του δράση, από τα νεανικά ακόμη χρόνια. Στρέφεται στη μελέτη του
μαρξισμού και στην οργάνωση της πολιτικής πάλης της εργατικής τάξης, αλλά και
στη διάδοσή του στους εργάτες της Πετρούπολης, με τους οποίους συνδέεται από τα
φοιτητικά του χρόνια. Τούτο συμβαίνει, παρά και ενάντια στο ρεύμα της εποχής,
όταν και ο «ναροντνικισμός» επικρατούσε και δρούσε με μορφές πολιτικής πάλης,
όπως η ατομική τρομοκρατία ενάντια στον τσάρο. Είναι χαρακτηριστικό ότι με την
εκτέλεση του μεγαλύτερου αδελφού του, Αλέξανδρου, μετά τη σύλληψη και καταδίκη
του σε θάνατο για απόπειρα δολοφονίας του τσάρου Αλέξανδρου ΙΙΙ, ο Λένιν λέει
ότι «εμείς θα ακολουθήσουμε άλλο δρόμο».
Το 1894, το έργο του
«Ποιοι είναι οι φίλοι του λαού και πώς καταπολεμούν τους σοσιαλδημοκράτες»,
αποτελεί σταθμό για τη διάδοση του μαρξισμού στη Ρωσία και την ανάπτυξη της
επαναστατικής πάλης της εργατικής τάξης της Ρωσίας. Ταυτόχρονα, είναι και ένα
αποτελεσματικό θεωρητικό όπλο ενάντια στο ναροντνικισμό. Το έργο του «Η
ανάπτυξη του καπιταλισμού στη Ρωσία» ανοίγει το δρόμο για τη συνένωση της
επαναστατικής θεωρίας με το επαναστατικό κίνημα στη Ρωσία, αφού θεμελιώνει το
ρόλο και τις σχέσεις των τάξεων στη Ρωσία, αναδεικνύοντας τη δυνατότητα της
μικρής, αλλά συγκεντρωμένης εργατικής τάξης, να ηγηθεί της επανάστασης.
Συμμετέχοντας και
καθοδηγώντας ένα μαρξιστικό όμιλο στην Πετρούπολη, καταπιάνεται με την ίδρυση
επαναστατικού κόμματος της εργατικής τάξης σε πανεθνική κλίμακα. Σαν πρώτο βήμα
συνενώνει τους μαρξιστικούς ομίλους στην Πετρούπολη σε επαναστατική πολιτική
οργάνωση, την «Ενωση πάλης για την απελευθέρωση της εργατικής τάξης».
Τούτο συμβαίνει το 1895. Αλλά ουσιαστικά το κόμμα των μπολσεβίκων οργανώθηκε
στα 1903, με το δεύτερο συνέδριο του ΣΔΕΚΡ. Επίμονη και αποφασιστική ήταν η
δράση του, για δημιουργία κόμματος ενιαίου, σε πανεθνική κλίμακα, με κεντρικό
καθοδηγητικό όργανο, που εφαρμόζει την αρχή του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού
και έχει στο πρόγραμμά του τη δικτατορία του προλεταριάτου.
Συνένωνε τη
θεωρητική δουλειά με την επαναστατική πράξη
Με επικεφαλής τον
Λένιν, το μπολσεβίκικο κόμμα μπαίνει μπροστάρης της ταξικής πάλης του
προλεταριάτου και των άλλων καταπιεσμένων λαϊκών στρωμάτων, κυρίως της φτωχής
αγροτιάς και των μισοπρολετάριων της Ρωσίας. Οδηγεί το προλεταριάτο της Ρωσίας
έως τη νίκη με την κατάληψη της εξουσίας και την εγκαθίδρυση της δικτατορίας
του προλεταριάτου. Ετσι ανοίγει ο δρόμος για την οικοδόμηση του σοσιαλισμού για
πρώτη φορά στον κόσμο, μετά τη νικηφόρα επανάσταση. Σημαντικό είναι, επίσης,
ότι καθόρισε και τεκμηρίωσε τον καθοδηγητικό ρόλο του Κομμουνιστικού Κόμματος,
όχι μόνο στην κατάληψη της εξουσίας, αλλά και στην οικοδόμηση του σοσιαλισμού.
Στα έργα του, ο Λένιν
ανέπτυξε και συγκεκριμενοποίησε παραπέρα όλα τα συστατικά μέρη του μαρξισμού -
τη φιλοσοφία, την πολιτική οικονομία και τον επιστημονικό κομμουνισμό. Ηταν
φανατικός πολέμιος κάθε αναθεωρητικής και ρεφορμιστικής διαστρέβλωσης της
επαναστατικής θεωρίας.
Με τη μελέτη του
ιμπεριαλισμού ως ανώτατου σταδίου του καπιταλισμού, ως μονοπωλιακού
καπιταλισμού, και το αναπόφευκτο των πολέμων στην εποχή του για το μοίρασμα του
κόσμου, καθόρισε και την τακτική της μετατροπής του ιμπεριαλιστικού πολέμου από
την εργατική τάξη των εμπόλεμων ιμπεριαλιστικών κρατών, σε εμφύλιο ταξικό
πόλεμο για την ανατροπή της αστικής τάξης από την εξουσία. Τακτική, η οποία
δικαιώθηκε με την Οχτωβριανή Επανάσταση.
Ο Λένιν συνέβαλε το
χρονικό διάστημα, από το 1917 έως το θάνατό του το 1924, στην ανάπτυξη της
θεωρίας για τη σοσιαλιστική οικοδόμηση. Στηριζόμενος στις επεξεργασίες των Μαρξ
και Ενγκελς ανέπτυξε τις θεωρητικές του θέσεις ως καθοδηγήτριες γραμμές για τη
σοσιαλιστική οικοδόμηση.
Ο Λένιν αγωνιζόταν με
συνέπεια ενάντια στην «εθνική στενότητα». Οι μπολσεβίκοι σήκωσαν ψηλά τη σημαία
του διεθνισμού και με την καθοδήγηση του Λένιν έκαναν, στη διάρκεια του
πολέμου, αποτελεσματική πάλη για τη συσπείρωση όλων των διεθνιστικών στοιχείων,
για την ίδρυση της Κομμουνιστικής Διεθνούς.
Με αφορμή τα 140
χρόνια από τη γέννησή του, δημοσιεύουμε ένα γράμμα του Λένιν γραμμένο
πριν από 100 χρόνια, το Μάρτη του 1915, κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου
Πολέμου. Στο γράμμα αυτό, που απευθύνεται προς τη Συντακτική Επιτροπή του
περιοδικού «Νάσε Σλόβο», ο Λένιν αποτυπώνει την κριτική του στο σοσιαλσοβινισμό
και τα καθήκοντα της εργατικής τάξης ώστε να μην μπει κάτω από την ξένη αστική
σημαία στον πόλεμο (αναδημοσιεύεται από τα «Απαντα», τόμ. 49, σελ. 60 - 63).
***
ΠΡΟΣ ΤΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ
ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΗΣ ΝΑΣΕ ΣΛΟΒΟ
Βέρνη, 9/2/1915.
Αξιότιμοι
σύντροφοι!
Στο γράμμα Σας στις
6 Φλεβάρη μας προτείνετε ένα σχέδιο πάλης ενάντια στον επίσημο «σοσιαλπατριωτισμό»
με αφορμή τη σχεδιαζόμενη συνδιάσκεψη του Λονδίνου, όπου θα πάρουν μέρος οι
σοσιαλιστές των «συμμαχικών χωρών» της Τριπλής Συνεννόησης. Οπως βλέπετε φυσικά
από το όργανό μας, Σοτσιάλ-Ντεμοκράτ, εμείς υποστηρίζουμε την άποψη αυτής της πάλης
γενικά και τη διεξάγουμε. Γι' αυτό χαιρόμαστε πολύ για την έκκλησή Σας και
δεχόμαστε ευχαρίστως την πρότασή Σας να συζητηθεί ένα σχέδιο κοινής δράσης.
Η συνδιάσκεψη που,
όπως λέγεται, έχει οριστεί για τις 15 Φλεβάρη (εμείς δεν πήραμε κανένα σχετικό
έγγραφο) θα αναβληθεί ίσως για τις 25 Φλεβάρη ή και για αργότερα (αν κρίνει
κανείς από το γράμμα του Χούισμανς που ανακοίνωσε ότι η συνεδρίαση της
Εκτελεστικής Επιτροπής θα γίνει στις 20 Φλεβάρη και γνωστοποίησε το σχέδιο των
προσωπικών διαπραγματεύσεων των μελών (του γραμματέα) της Εκτελεστικής
Επιτροπής με τους σοσιαλιστές της Γαλλίας, της Αγγλίας και της Ρωσίας). Είναι
επίσης πιθανό ότι δε σχεδιάζεται να γίνει συνδιάσκεψη των επίσημων μελών του
Διεθνούς Σοσιαλιστικού Γραφείου αλλά ως μια ιδιαίτερη σύσκεψη ορισμένων
«επιφανών» σοσιαλιστών.
Γι' αυτό η
αντιπαράθεση μιας «ξεκάθαρης επαναστατικής και διεθνιστικής» άποψης στον
«επίσημο σοσιαλπατριωτισμό», για την οποία γράφετε και την οποία τη
συμμεριζόμαστε απόλυτα, πρέπει να προετοιμαστεί για κάθε ενδεχόμενο (και για
την περίπτωση μιας συνδιάσκεψης των επίσημων αντιπροσώπων των κομμάτων και για
την περίπτωση μιας ιδιαίτερης σύσκεψης, ανεξάρτητα από τη μορφή που θα πάρει
και για τις 15 Φλεβάρη αλλά και για αργότερα).
Από την πλευρά μας
προτείνουμε, απαντώντας στην επιθυμία Σας, το παρακάτω σχέδιο διακήρυξης που
περιέχει αυτήν την αντιπαράθεση (με σκοπό να διαβαστεί και να δημοσιευτεί αυτή
η διακήρυξη):
«Οι αντιπρόσωποι
των σοσιαλδημοκρατικών οργανώσεων της Ρωσίας (της Αγγλίας κλπ.), που υπογράφουν
παρακάτω, ξεκινούν από την πεποίθηση ότι ο σημερινός πόλεμος είναι πόλεμος
ιμπεριαλιστικός, όχι μόνο από την πλευρά της Γερμανίας και της Αυστροουγγαρίας
αλλά και από την πλευρά της Αγγλίας και της Γαλλίας (που δρουν σε συμμαχία με
τον τσαρισμό), δηλαδή ένας πόλεμος της εποχής της τελευταίας βαθμίδας εξέλιξης
του καπιταλισμού, εποχής που τα αστικά κράτη δεν μπορούν πια να διατηρηθούν στα
εθνικά πλαίσια, ένας πόλεμος που αποβλέπει αποκλειστικά στην κατάκτηση
αποικιών, στην καταλήστευση των ανταγωνιζόμενων χωρών και στην εξασθένιση του
προλεταριακού κινήματος με την εξώθηση των προλετάριων της μιας χώρας ενάντια
στους προλετάριους της άλλης χώρας.
Γι' αυτό επιτακτικό
χρέος των σοσιαλιστών όλων των εμπόλεμων χωρών είναι η άμεση και αποφασιστική
εκπλήρωση των αποφάσεων της Βασιλείας και συγκεκριμένα:
1) Ρήξη των εθνικών
συνασπισμών και της Burgfrieden σε όλες τις χώρες,
2) έκκληση προς
τους εργάτες όλων των εμπόλεμων χωρών για δραστήριο ταξικό αγώνα, τόσο
οικονομικό όσο και πολιτικό, ενάντια στην αστική τάξη της χώρας τους, στην αστική
τάξη που βγάζει αμύθητα κέρδη από τις πολεμικές προμήθειες και έχει την
υποστήριξη των στρατιωτικών αρχών για να φιμώσει τα στόματα των εργατών και να
δυναμώσει την καταπίεση σε βάρος τους,
3) αποφασιστική
καταδίκη κάθε ψήφισης πολεμικών πιστώσεων.
4) αποχώρηση από
τις αστικές κυβερνήσεις του Βελγίου και της Γαλλίας και αναγνώριση της αρχής
ότι η συμμετοχή στις κυβερνήσεις και η ψήφιση πιστώσεων είναι τέτοια ακριβώς
προδοσία της υπόθεσης του σοσιαλισμού όπως είναι προδοσία η όλη συμπεριφορά των
Γερμανών και των Αυστριακών σοσιαλδημοκρατών,
5) να απλώσουμε
αμέσως το χέρι στα διεθνιστικά στοιχεία της γερμανικής σοσιαλδημοκρατίας, που
αρνούνται να ψηφίσουν τις πολεμικές πιστώσεις, και να σχηματίσουμε μαζί τους
μια διεθνή επιτροπή ζύμωσης για το σταμάτημα του πολέμου, όχι στο πνεύμα των
πασιφιστών, χριστιανών και μικροαστών δημοκρατών, αλλά σε αδιάρρηκτη σύνδεση με
την προπαγάνδιση και την οργάνωση μαζικής επαναστατικής δράσης των προλετάριων
κάθε χώρας ενάντια στις κυβερνήσεις τους και ενάντια στην αστική τάξη της χώρας
τους,
6) υποστήριξη κάθε
προσπάθειας για προσέγγιση και συναδέλφωση στο στρατό και στα χαρακώματα
ανάμεσα στους σοσιαλιστές των εμπόλεμων χωρών, παρά τις απαγορεύσεις των
στρατιωτικών αρχών της Αγγλίας, της Γερμανίας κτλ.,
7) έκκληση στις σοσιαλίστριες
γυναίκες των εμπόλεμων χωρών να δυναμώσουν τη ζύμωση προς την παραπάνω
κατεύθυνση,
8) έκκληση σε όλο
το παγκόσμιο προλεταριάτο να υποστηρίζει την πάλη κατά του τσαρισμού, να
υποστηρίζει και τους σοσιαλδημοκράτες βουλευτές της Ρωσίας, που όχι μόνο
αρνήθηκαν να ψηφίσουν τις πιστώσεις αλλά και δε σταμάτησαν μπροστά στον κίνδυνο
των διώξεων, διεξάγοντας τη σοσιαλιστική δουλειά τους στο πνεύμα της διεθνούς
επαναστατικής σοσιαλδημοκρατίας».
* * *
Οσο για ορισμένους
σοσιαλδημοκράτες δημοσιολόγους της Ρωσίας, που ανέλαβαν την υπεράσπιση του
επίσημου σοσιαλπατριωτισμού (όπως, λόγου χάρη, ο Πλεχάνοφ, ο Αλέξινσκι, ο
Μάσλοφ κ.ά.), αυτοί που υπογράφουν παρακάτω απεκδύονται από κάθε ευθύνη για τις
ενέργειές τους, διαμαρτύρονται αποφασιστικά ενάντιά τους και δηλώνουν ότι οι
σοσιαλδημοκράτες εργάτες της Ρωσίας, σύμφωνα με όλα τα στοιχεία που υπάρχουν,
δε συμμερίζονται την άποψή τους.
Είναι αυτονόητο ότι
ο επίσημος αντιπρόσωπος της ΚΕ μας στο Διεθνές Σοσιαλιστικό Γραφείο, σ.
Λιτβίνοφ (διεύθυνση. Του στέλνουμε το γράμμα Σας και αντίγραφο της απάντησής
μας προς Εσάς. Σας παρακαλούμε για κάθε επείγουσα υπόθεση να απευθύνεστε άμεσα
σ' αυτόν), θα λύνει μόνος του το ζήτημα της μιας ή της άλλης επιμέρους
τροποποίησης των διάφορων μέτρων που θα παίρνονται στην πορεία των
διαπραγματεύσεων κ.τ.λ. - εμείς δεν έχουμε παρά να δηλώσουμε ότι είμαστε
απόλυτα αλληλέγγυοι με το σύντροφο αυτόν σε όλα τα ουσιώδη ζητήματα.
Οσον αφορά την
Οργανωτική Επιτροπή και την Μπουντ, που αντιπροσωπεύονται επίσημα στο Διεθνές
Σοσιαλιστικό Γραφείο, έχουμε κάθε λόγο να φοβόμαστε ότι υποστηρίζουν τον
«επίσημο σοσιαλπατριωτισμό» (με τη γαλλόφιλη ή γερμανόφιλη μορφή του ή με τη
μορφή που συμβιβάζει τις δυο αυτές τάσεις). Πάντως θα χαρούμε πολύ αν δεν
αρνηθείτε να μας ανακοινώσετε τόσο την απάντησή Σας (τις τροποποιήσεις Σας, το
αντισχέδιό Σας διακήρυξης κ.τ.λ.) όσο και την απάντηση εκείνων των οργανώσεων
(της Οργανωτικής Επιτροπής, της Μπουντ κ.τ.λ.) στις οποίες απευθυνθήκατε και θα
απευθυνθείτε.
Με συντροφικούς
χαιρετισμούς.
Λένιν
