«Χρυσός» για τα μονοπώλια, στη χωματερή οι λαϊκές ανάγκες
Μπροστά στις επικείμενες εκλογικές αναμετρήσεις, για την Τοπική Διοίκηση αλλά και τις ευρωεκλογές, όταν η συζήτηση φτάνει στο ζήτημα της διαχείρισης των απορριμμάτων, όλες οι αστικές δυνάμεις, σαν να λένε ποίημα, επαναλαμβάνουν ότι πρέπει «να εφαρμοστούν οι κατευθύνσεις και οι κανονισμοί της ΕΕ». Πίνουν νερό στο όνομα της ευρωενωσιακής νομοθεσίας που τάχα στην Ελλάδα παραβιάζεται ή δεν εφαρμόζεται ακόμα τόσο γρήγορα. Δήθεν «προοδευτικοί» και αντίστοιχα «συντηρητικοί», όλοι τους ΣΥΡΙΖΑ, ΝΔ, ΚΙΝΑΛ, από κοντά ΛΑΕ έως και οι εγκληματίες ναζί της ΧΑ που για την ΕΕ καταπίνουν τη γλώσσα τους, περιγράφουν την κατάσταση στην Ελλάδα σαν μια «παραφωνία», αφού, όπως λένε, στην υπόλοιπη Ευρώπη δήθεν το πρόβλημα έχει λυθεί και μάλιστα φιλοπεριβαλλοντικά. Οι εκλεγμένοι τους σε Βουλή, Ευρωβουλή, Περιφέρεια και δήμους εμφανίζουν την καπιταλιστική αγορά, τα μονοπώλια, τις συμπράξεις ιδιωτικού - δημόσιου τομέα ως «φάρμακο διά πάσαν νόσον». Η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική και τους εκθέτει.
Ακρως επικίνδυνες για τους λαούς οι «βέλτιστες ευρωπαϊκές πρακτικές»
Ευρωπαϊκή Ενωση και κεφάλαιο έχουν συστήσει μια ολόκληρη βιομηχανία πίσω από τα σκουπίδια. Ιδιαίτερα τα χρόνια της καπιταλιστικής κρίσης αποτέλεσε χρυσή εφεδρεία του μεγάλου κεφαλαίου, με την ΕΕ να μπαίνει μπροστά, για να διαμορφωθούν ευνοϊκοί όροι για το μεγάλο κεφάλαιο που δραστηριοποιείται στη διαχείριση απορριμμάτων αλλά και για τους επιχειρηματικούς ομίλους που προσβλέπουν στη μείωση του κόστους παραγωγής τους από την ανάκτηση πρώτων υλών από τα σκουπίδια, την παραγωγή Ενέργειας ή και άλλες κερδοφόρες χρήσεις από αυτά.
Οι γενικές αυτές κατευθύνσεις συμπυκνώνονται σε Οδηγίες, όπως π.χ. το περιβόητο «Πλαίσιο για τα Απόβλητα» (2008/98/ΕΚ), στις οποίες στηρίζονται και τα διάφορα Περιφερειακά Σχέδια Διαχείρισης Αποβλήτων, που καταρτίζουν και υλοποιούν οι εκλεκτοί του ΣΥΡΙΖΑ, της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ στις Περιφέρειες.
Μεταξύ άλλων με τις Οδηγίες αυτές:
-- Θωρακίζεται και νομοθετικά η ιδιωτικοποίηση, σε όλα τα επίπεδα της επεξεργασίας και διάθεσης των δημοτικών αποβλήτων. Κατοχυρώνεται η συμμετοχή ιδιωτικών φορέων και στη συλλογή αποβλήτων, χωρίς να εξαιρούνται από αυτήν τα δημοτικά απόβλητα.
-- Με βάση την ψευδεπίγραφη, όσο και προκλητική αρχή, «ο ρυπαίνων πληρώνει», ισχυροποιείται η «ανταποδοτικότητα» των υπηρεσιών καθαριότητας, τίθενται οι βάσεις για την εφαρμογή και σε επίπεδο νοικοκυριού ο κανόνας «πληρώνω όσο πετάω». Με βάση τον κανόνα αυτόν, οι μεγάλες καπιταλιστικές επιχειρήσεις, καθώς παράγουν ελάχιστες έως μηδενικές ποσότητες σύμμεικτωνδημοτικών αποβλήτων, θα απαλλαγούν από το σύνολο σχεδόν των δημοτικών τελών καθαριότητας που πληρώνουν σήμερα, τέλη που θα φορτωθούν στις πλάτες της λαϊκής οικογένειας.
-- Νομιμοποιείται η ασυδοσία του βιομηχανικού κεφαλαίου στη ρύπανση, καθώς «μπορεί να επιτρέπεται»η ανάμειξη των επικίνδυνων με μη επικίνδυνα απόβλητα, με ουσίες και με υλικά, ακόμη και η αραίωσή τους, υπό κάποιους γενικόλογους όρους, που μόνο ως ευχολόγια ακούγονται. Στην πραγματικότητα, δίνεται το ελεύθερο στα μονοπώλια να χειρίζονται «κατά το δοκούν», σύμφωνα δηλαδή με τα συμφέροντά τους, τα επικίνδυνα απόβλητά τους.
-- Προωθείται η ανάκτηση (ανακύκλωση και ενεργειακή καύση) των λεγόμενων «χρήσιμων» αποβλήτων για τα κέρδη τους, προσφέροντας πάμφθηνες «εναλλακτικές» πρώτες ύλες στο βιομηχανικό κεφάλαιο, που στοιχίζουν όμως πανάκριβα στα λαϊκά νοικοκυριά μέσω των ανταποδοτικών τελών καθαριότητας αλλά και με μεγάλους κινδύνους για την υγεία των λαϊκών στρωμάτων.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η ΕΕ προωθεί την απόφαση για το σταδιακό κλείσιμο των ΧΥΤΑ, που βέβαια δεν προέρχεται από κάποια αγωνία της για την τύχη του περιβάλλοντος, αλλά γιατί δεν προσφέρουν στο κεφάλαιο που επενδύεται σε αυτούς το επιδιωκόμενο ποσοστό κέρδους, ενώ περιορισμένη μόνο διέξοδο προσφέρουν για επενδύσεις στα υπερσυσσωρευμένα κέρδη του κεφαλαίου σε σχέση με τις προωθούμενες πανάκριβες και πολύ πιο επικερδείς για το κεφάλαιο τεχνολογίες αξιοποίησης των λεγόμενων «σύμμεικτων απορριμμάτων».
Πνίγονται στο σκουπιδαριό...
Οπως δείχνει και η πείρα της Περιφέρειας Αττικής, εκεί όπου η Ευρωπαϊκή Ενωση στις επανειλημμένες Ερωτήσεις των ευρωβουλευτών του ΚΚΕ, απαντάει ότι συμφωνεί με τους σχεδιασμούς της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ και της περιφερειακής αρχής που περιλαμβάνουν την επ' αόριστο συνέχιση της λειτουργίας του ΧΥΤΑ Φυλής, σε συνδυασμό με τη λειτουργία εγκατάστασης στα λατομεία Μουσαμά (στην Πετρούπολη) και σε άλλους χώρους, αστικές κυβερνήσεις σε όλη την Ευρώπη, όπως και η ΕΕ, πολλές φορές οδηγούν με τη συνειδητή, μελετημένη απραξία τους τα πράγματα σε αδιέξοδο, ώστε να πλασαριστούν με τις λιγότερες αντιδράσεις τα σχέδιά τους.
Από αυτήν τη σκοπιά, δεν είναι τυχαίο που απ' άκρη σ' άκρη στην Ευρώπη ανακύπτουν συχνά - πυκνά «καραμπινάτες» υποθέσεις τύπου Φυλής και Λευκίμμης, όπως στην Ιταλία με το μεγάλο αδιέξοδο υπερχείλισης των ΧΥΤΑ, τη γνωστή εικόνα στη Ρώμη με τα πεζοδρόμια συχνά να γεμίζουν από σκουπίδια κι ενώ συνεχίζεται η καύση, ή στην Καλαβρία που όντας γεμάτη από ΧΥΤΑ η μόλυνση πλέον απειλεί και το θαλάσσιο περιβάλλον της περιοχής. Αντίστοιχα, στην Ισπανία στο Τόρεντ της Βαλένθια οι κάτοικοι από το 2015 διαμαρτύρονται συχνά για προβλήματα δύσπνοιας και ανησυχούν για την καύση τεράστιων βουνών αποβλήτων, ενώ στο Μονπελιέ της Γαλλίας, επεκτάθηκαν οι χώροι υγειονομικής ταφής για τα οικιακά απόβλητα στο χώρο ενός λειτουργικού λατομείου, προκαλώντας σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία των κατοίκων και των υδάτων.
Εξίσου χαρακτηριστική περίπτωση για την «περιβαλλοντικά ευαίσθητη» ΕΕ είναι η επιβλαβής για τον άνθρωπο και το περιβάλλον μέθοδος της αποτέφρωσης απορριμμάτων μεταξύ των οποίων και επικίνδυνων ουσιών, η οποία έχει ενισχυθεί τα τελευταία χρόνια, όπως δείχνει και η περίπτωση του Βόλου, με τους κατοίκους να έχουν ξεσηκωθεί ενάντια στην καύση σκουπιδιών από την ΑΓΕΤ, με τις πλάτες της κυβέρνησης.
Ετσι, πολλές χώρες μεταξύ των οποίων η Γερμανία, η Ολλανδία, η Δανία, η Σουηδία, έχουν αρχίσει την εισαγωγή αποβλήτων, αφού επιδιώκουν να ανεβάσουν περαιτέρω τα ποσοστά ανακύκλωσης χωρίς όμως ταυτόχρονα να υπονομεύσουν την οικονομική βιωσιμότητα των μονάδων καύσης που λειτουργούν στην επικράτειά τους. Ειδικότερα η Σουηδία και η Βρετανία ομολογούν ότι το ποσοστό των απορριμμάτων που κατευθύνεται στις μονάδες καύσης έχει ανέλθει στο 50% του συνόλου των αποβλήτων. Είναι χαρακτηριστικό ότι μόνο στη Γερμανία λειτουργούν πάνω από 600 μονάδες τέτοιου τύπου.
...και την υποκρισία πανευρωπαϊκά
Εξάλλου, η διαχείριση των απορριμμάτων, ιδίως του πλαστικού αλλά και η ανάκτηση πρώτων υλών, αποτελεί ένα ακόμη επεισόδιο του ανταγωνισμού μεταξύ των ιμπεριαλιστικών κέντρων ΗΠΑ, Κίνας ΕΕ και όχι μόνο, μεταξύ άλλων και με τα λεγόμενα «συστήματα εμπορίου ρύπων», που σαν μηχανισμοί κερδοφόρας αγοραπωλησίας της ίδιας της ρύπανσης, έχουν αποδεδειγμένα εντείνει την υποβάθμιση του περιβάλλοντος.
Ετσι, την ίδια στιγμή που η ΕΕ προβάλλει τις φιλοπεριβαλλοντικές της «ευαισθησίες», τα απόβλητα της Γερμανίας, για παράδειγμα, πωλούνται σε αναπτυσσόμενες οικονομίες όπως η Ινδονησία, η Ταϊλάνδη, η Μαλαισία, οι Φιλιππίνες, όπου τεράστιες εκτάσεις σε αυτές τις χώρες μετατρέπονται σε σκουπιδότοπους και «κέντρα ανακύκλωσης» με παράνομες χωματερές και φθηνό εργατικό δυναμικό.
Την ίδια στιγμή, μετά το περσινό όριο που έβαλε η Κίνα για τα απόβλητα που πλέον θα αγοράζει από την ΕΕ - μεταξύ άλλων και τα πλαστικά - η ΕΕ έκανε την οικονομική ανάγκη των ομίλων της, δήθεν φιλοπεριβαλλοντική φιλοτιμία, ξεκινώντας ολόκληρη καμπάνια για τη μη χρήση πλαστικών, έτσι ώστε να μη χάσει έδαφος στον εμπορικό πόλεμο με την Κίνα και τις ΗΠΑ. Να σημειωθεί δε - ως χαρακτηριστικό και της υποκρισίας - στη διαχείριση των σκουπιδιών ότι η ΕΕ προκλητικά «σημαδεύει» τα... καλαμάκια του καφέ και τις... μπατονέτες ως υπεύθυνες για τη ρύπανση στη θάλασσα, αλλά δεν λέει κουβέντα για τον Νο1 υπεύθυνο για τη θαλάσσια ρύπανση, που δεν είναι άλλος βέβαια από το εφοπλιστικό κεφάλαιο.
Η πολιτική κυβέρνησης - τοπικών διοικήσεων...
Αυτήν την πολιτική υλοποιούν με «θέρμη» η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, όπως και οι προηγούμενες, όσο και οι συμπολιτευόμενες αλλά και «αντιπολιτευόμενες» τοπικές διοικήσεις σε Περιφέρειες και δήμους, αφού έτσι κι αλλιώς όλοι δεσμεύονται από την ευρωενωσιακή πολιτική και σε αυτόν τον τομέα, όπως δείχνει και η κατάσταση με τις ανεξέλεγκτες χωματερές που υπάρχουν διάσπαρτες σε όλη τη χώρα, ή το περιβαλλοντικό έγκλημα που συντελείται στη Φυλή ή με την επιβλαβή καύση σκουπιδιών για την παραγωγή Ενέργειας και άλλα.
Με «μπούσουλα» την καπιταλιστική κερδοφορία και τις κατευθύνσεις της ΕΕ, εξάλλου, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ τα προηγούμενα χρόνια διαμόρφωσε το «Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων» και παράλληλα προώθησε όλο το απαιτούμενο νομοθετικό πλαίσιο για την έναρξη έργων ΣΔΙΤ στη διαχείριση απορριμμάτων σε ολόκληρη τη χώρα, ενισχύοντας τους ομίλους με εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ, την ίδια στιγμή που ετοιμάζει το «χαράτσωμα» των λαϊκών νοικοκυριών μέσω του λεγόμενου «τέλους ταφής», που θα αρχίσει να εφαρμόζεται σύντομα για όσα απορρίμματα δεν προωθούνται προς ανακύκλωση.
Πρόκειται δίχως υπερβολή για μια τεράστια «φάμπρικα» κερδοφορίας για τους μονοπωλιακούς ομίλους, οι οποίοι εμπλέκονται ήδη ή θα εμπλακούν στο αμέσως επόμενο διάστημα με τη διαχείριση των 13 Περιφερειακών Σχεδίων Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ) σε ολόκληρη τη χώρα.
Μόνο μέσα από το ΕΣΠΑ της τρέχουσας περιόδου, έχουν δεσμευτεί κονδύλια ύψους 580 εκατ. ευρώ για τη χρηματοδότηση των ΠΕΣΔΑ, στα οποία συμπεριλαμβάνονται και μέτρα διόλου «φιλοπεριβαλλοντικά» όπως μηχανική και θερμική επεξεργασία, αποτέφρωση και «υγειονομική ταφή». Επιπρόσθετα, προβλέπεται χρηματοδότηση δράσεων διαχείρισης αποβλήτων και από άλλο κοινοτικό ταμείο, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία», συνολικού ύψους 100 εκατ. ευρώ.
Η χρηματοδότηση, βέβαια, των ομίλων δεν σταματά εκεί, αφού επιπλέον κονδύλια προβλέπεται να χορηγηθούν από το λεγόμενο «Πράσινο Ταμείο» αλλά και η δανειοδότηση με κρατικές εγγυήσεις από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων ή το κοινοτικό πρόγραμμα «LIFE».
Αντίστοιχα είναι και τα μέτρα που αφορούν τον συμπληρωματικό τομέα της λεγόμενης «κυκλικής οικονομίας», με την υλοποίηση του σχεδίου αυτού να προβλέπει την παροχή μιας σειράς «κινήτρων» για τους επιχειρηματικούς ομίλους, π.χ. χρηματοδοτήσεις, φοροελαφρύνσεις και άλλα οικονομικά κίνητρα, ενώ αντίστοιχα για τα λαϊκά στρώματα προβλέπονται οικονομικά «αντικίνητρα» και νέα χαράτσια κ.ά.
...κριτήριο καταδίκης τους από τον λαό
Τα παραπάνω πρέπει να γίνουν ένα ακόμα κριτήριο για την καταδίκη ενιαία και σε όλες τις εκλογικές μάχες που υπάρχουν μπροστά, της πολιτικής ΕΕ, κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ και των υπόλοιπων αστικών κομμάτων, όπως και των εκλεκτών τους στην Τοπική Διοίκηση που υλοποίησαν την πολιτική αυτή υπέρ του κεφαλαίου.
Να γίνουν ένα ακόμα κριτήριο για την αποφασιστική ενίσχυση του ΚΚΕ που παλεύει ενάντια στην εμπορευματοποίηση της διαχείρισης των απορριμμάτων και σε κάθε μορφή ιδιωτικοποίησης, στη μετατόπιση των βαρών στις πλάτες των λαϊκών στρωμάτων μέσα από τα ανταποδοτικά τέλη και «χαράτσια», αλλά και για την απόλυτη διασφάλιση όλων των εργαζομένων, σε δημόσιους φορείς διαχείρισης των αποβλήτων, χωρίς όρους και προϋποθέσεις με πλήρη εργασιακά δικαιώματα. Που οι επιστημονικά τεκμηριωμένες θέσεις του και για το ζήτημα αυτό λαμβάνουν υπόψιν πραγματικά τις λαϊκές ανάγκες και την προστασία του περιβάλλοντος και δείχνουν τη διέξοδο για τον λαό που και στο ζήτημα αυτό βρίσκεται σε σύγκρουση με τη στρατηγική του κεφαλαίου.
