ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ Κυριακή 23 Αυγούστου
2015
Μπόλικο κουρνιαχτό ξεσηκώνουν και πάλι τα
κόμματα της αστικής διαχείρισης γύρω από
την αναδιάρθρωση του κρατικού χρέους, και μάλιστα σε συνδυασμό με τη νέα
δανειακή σύμβαση που συνοδεύει το τρίτο στη σειρά μνημόνιο (2015 - 2018).
Την ίδια ώρα, πέφτουν τα τελευταία προσωπεία
και της «αριστερής διαχείρισης», μαζί και της όποιου μείγματος αντιλαϊκής
πολιτικής και διαπραγμάτευσης που διενεργείται «εντός των τειχών» και για
λογαριασμό του κεφαλαίου. Παράλληλα, τα
διάφορα «Plan B» και η διέξοδος του κεφαλαίου σε «εθνικό νόμισμα» εκπορεύονται
με φόντο το βάθεμα της καπιταλιστικής κρίσης, τους ανταγωνισμούς και τις
κόντρες ανάμεσα στα μονοπώλια για τον επιμερισμό της χασούρας, ταυτόχρονα και
για την απόσπαση της πίτας που απομένει στην επιχειρηματική πιάτσα. Τα
πάντα υποτάσσονται στον έναν και βασικό κανόνα, τη διάσωση του εκμεταλλευτικού
συστήματος, για την επάνοδο των μονοπωλίων σε φάση διευρυμένης κερδοφορίας και
με το λαό οριστικά πτωχευμένο.
Ανάπτυξη για ποιον;
«Η Ελλάδα πρέπει να βασιστεί στη συμφωνημένη
στρατηγική ανάκαμψης και να επεξεργαστεί μια γνήσια στρατηγική ανάπτυξης, την
οποία θα ενστερνιστεί και θα καθοδηγήσει η ίδια». Αυτό αναφέρεται χαρακτηριστικά στο τρίτο μνημόνιο, σύμφωνα με το οποίο η
ανάκαμψη του κεφαλαίου προϋποθέτει την ομοβροντία με τα προβλεπόμενα αντιλαϊκά
μέτρα, και μάλιστα σε συνδυασμό με «τη συμφωνία για την υλοποίηση του ΕΣΠΑ
και άλλες βέλτιστες πρακτικές».
Επιπλέον, στις προμετωπίδες του μνημονίου
αναφέρεται πως η «τεχνική βοήθεια θα μπορούσε να συνδράμει σε τομείς όπως ο
τουρισμός, οι μεταφορές και η εφοδιαστική, καθώς και η γεωργία». Μάλιστα, η
εκπόνηση του «σχεδίου ανάκαμψης» προβλέπεται να ολοκληρωθεί μέχρι το Μάρτη του
2016, αποτελεί, δηλαδή, ένα ακόμη αντιλαϊκό ορόσημο.
Είναι απόλυτα χαρακτηριστικό το γεγονός ότι
στο μνημόνιο υπάρχει πρόβλεψη για «μεγαλύτερη συγκέντρωση της αγροτικής
εκμετάλλευσης», σύμφωνα με τη στρατηγική για την «ανταγωνιστικότητα της γεωργίας», το πλαίσιο για την οποία θα
θεσπισθεί μέχρι το Δεκέμβρη του 2015. Βασικοί άξονες του σχεδίου είναι «η βελτίωση της εμπορίας γεωργικών προϊόντων»,
η άμεση μεταρρύθμιση των αδειών εμπορίας, η ενίσχυση των εξαγωγών, οι
διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στους αγροτικούς συνεταιρισμούς, η απορρόφηση των
κοινοτικών κονδυλίων.
Μπαράζ αντιλαϊκών αναδιαρθρώσεων,
διαρθρωτικού χαρακτήρα, προβλέπονται στην ακτοπλοΐα (συνθέσεις
πληρωμάτων κ.ά), στην Ενέργεια, στις «χρήσεις γης» (με στόχο την
αποτελεσματική διευκόλυνση των επενδύσεων). Ακόμα, ο περιορισμός και η
κατάργηση της κυριακάτικης αργίας στο λιανεμπόριο και σειρά από άλλες
παρεμβάσεις που περιλαμβάνονται και στις «εργαλειοθήκες» του ΟΟΣΑ, με στόχο τη συγκέντρωση της επιχειρηματικής πίτας και
των κερδών σε ισχυρούς επιχειρηματικούς ομίλους.
Κεντρικό ζητούμενο είναι η διασφάλιση των νέων κερδοφόρων επενδύσεων
του κεφαλαίου, προκειμένου να διαμορφωθούν συνθήκες σταθεροποίησης και
ανάκαμψης της μάζας της κερδοφορίας του, ενώ επιβεβαιώνεται ότι τα μονοπώλια δεν είναι σε θέση να κάνουν
ούτε βήμα μπροστά χωρίς την «ομπρέλα» προστασίας και ενίσχυσης από τις εθνικές
κυβερνήσεις και συνολικά την ΕΕ. Ταυτόχρονα, η διαδικασία στήριξης της
καπιταλιστικής ανάκαμψης προϋποθέτει μπαράζ νέων αντεργατικών αναδιαρθρώσεων,
κλιμάκωση των ιδιωτικοποιήσεων, μεγάλες
«εξοικονομήσεις» στην κλίμακα της παραγωγής, διαμόρφωση ακόμη μεγαλύτερων
επιχειρηματικών σχηματισμών στους νευραλγικούς κλάδους της οικονομίας. Και
αυτό γιατί μόνο έτσι τα λιμνάζοντα και υπερσυσσωρευμένα κεφάλαια θα μπορέσουν
να διοχετευθούν σε επενδύσεις τέτοιες που να διασφαλίζουν κέρδη στα μονοπώλια.
Καπιταλιστική ανάκαμψη και κρατικό χρέος αλληλοτροφοδοτήθηκαν
Εχει σημασία να θυμηθούμε ότι μετά την
ένταξη της Ελλάδας στην Ευρωζώνη, εν μέσω υψηλών ρυθμών καπιταλιστικής
ανάπτυξης, οι εκδόσεις ομολογιακών δανείων με προσφυγή στις τράπεζες ήταν
φαινόμενο απόλυτα συνηθισμένο. Η πρόσβαση στις χρηματαγορές γινόταν σε περίοδο
ραγδαίας αύξησης του παραγόμενου ΑΕΠ. Για το 2003 η καπιταλιστική ανάπτυξη στην
Ελλάδα έφτασε στο 6,6%, το 2004 στο 5%, το 2006 στο 5,8%. Η καπιταλιστική
ανάπτυξη στην Ελλάδα, μέχρι και τα μέσα της περασμένης δεκαετίας, ήταν πολλαπλάσια σε σχέση με αυτή των άλλων
κρατών της Ευρωζώνης, πολύ πάνω από τους μέσους όρους.
Η διόγκωση της ανάπτυξης του κεφαλαίου,
ωστόσο, επιτάχυνε και εμβάθυνε την καπιταλιστική κρίση που εκδηλώθηκε στη
συνέχεια, με αντίστροφα πολλαπλάσιους αρνητικούς
ρυθμούς και ιδιαίτερη ένταση. Είναι
φανερό το γεγονός ότι η καπιταλιστική ανάπτυξη και το κρατικό χρέος
αλληλοτροφοδοτήθηκαν. Το κρατικό χρέος διοχετεύεται στην ενίσχυση των
επιχειρηματικών ομίλων, στη χρηματοδότηση των προτεραιοτήτων επιλεγμένων κλάδων
και τομέων της οικονομίας, ενώ ταυτόχρονα γιγαντώθηκε
με τα εκτεταμένα προγράμματα ιδιωτικοποιήσεων νευραλγικών κλάδων που
εκχωρήθηκαν σε «επενδυτές».
Σε αυτό το πλαίσιο, πρέπει να είναι καθαρό ότι τόσο οι εναλλαγές ως προς τις πηγές
άντλησης του χρέους (διακρατικά δάνεια ή χρηματαγορές) όσο και το ύψος του δεν
αποτελούν κριτήριο για τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης του λαού.
Αναγκαστικά και αναπότρεπτα, η συσσώρευση καπιταλιστικών κερδών, κάθε
φορά, θα οδηγεί στην επόμενη φάση του οικονομικού κύκλου, δηλαδή στο ξέσπασμα
της επόμενης καπιταλιστικής κρίσης, ανεξάρτητα από το μείγμα της αστικής
διαχειριστικής πολιτικής και την οικονομική και πολιτική δύναμη κάθε κράτους
στο πλαίσιο της καπιταλιστικής ανισομετρίας.
Η μοναδική διέξοδος και λύση για τα λαϊκά
συμφέροντα είναι η πάλη ενάντια στην αντιλαϊκή
πολιτική, σε ρότα συνολικής ρήξης με τα μονοπώλια και την πολιτική τους, είναι
η μονομερής διαγραφή του χρέους, η έξοδος από τη λυκοσυμμαχία της ΕΕ, η
κοινωνικοποίηση των μονοπωλίων, με εργατική - λαϊκή εξουσία, με κεντρικό
σχεδιασμό, για την ανάπτυξη των παραγωγικών δυνατοτήτων της χώρας και το λαό
αποκλειστικό ιδιοκτήτη του πλούτου που παράγει.
Κείμενα
Ανδρέας ΣΑΚΑΡΕΛΛΟΣ
Γ.
