Για να μη μετράμε τα ψίχουλα, να μετρήσουμε τη δύναμή μας!

 Του
Θανάση ΓΚΩΓΚΟΥ*

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ Κυριακή 26 Οχτώβρη 2014

Πάνω από 800 συνδικαλιστικές οργανώσεις και μαζικοί φορείς, μια βδομάδα πριν από το μεγάλο πανελλαδικό συλλαλητήριο, το οποίο έχουν οργανώσει συνδικαλιστικές οργανώσεις που βρίσκονται στη δύναμη του ΠΑΜΕ, σύλλογοι που βρίσκονται στις γραμμές της ΠΑΣΕΒΕ, της ΠΑΣΥ, της ΟΓΕ και του ΜΑΣ, έχουν πάρει θέση με τις αποφάσεις τους, συμφωνώντας με το κεντρικό σύνθημα: «Δε θα ζήσουμε με τα ψίχουλα». Μπροστά σε αυτό το σύνθημα και με βάση τις υποσχέσεις της κυβέρνησης και του ΣΥΡΙΖΑ που μονιμοποιούν την ανέχεια, μπορούμε να γίνουμε πιο αποκαλυπτικοί για το περιεχόμενο των προτάσεών τους, πιο πειστικοί στην επεξήγηση των αιτημάτων αιχμής που σήμερα μπαίνουν.

Να γίνει πιο κατανοητό το περιεχόμενο της κριτικής μας στα μέτρα που ψηφίστηκαν και αυτών που προετοιμάζονται, αλλά και στην τάχα διαφορετική πολιτική πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ. Πρέπει να κάνουμε πιο αντιληπτό στους εργαζομένους το νήμα που συνδέει τις δήθεν προτάσεις ανακούφισης, που, στην ουσία, ανακυκλώνουν τη φτώχεια με τη μείωση των απαιτήσεων στις διεκδικήσεις.

Το τελευταίο διάστημα, με μπαράζ μέτρων που δημιουργούν δήθεν πλέγμα προστασίας, ξεδιπλώνεται ένα κουβάρι που πρέπει να συζητηθεί πλατιά στους εργαζομένους πριν να είναι αργά. Η απάντηση και το σύνθημα «δε θα ζήσουμε με τα ψίχουλα» πρέπει να αποκτήσει δυναμική σε κάθε κλάδο ανεξαρτήτως των μισθών που υπάρχουν αυτήν τη στιγμή σε κλαδικό επίπεδο. Διότι ακόμα και αν π.χ. σε έναν κλάδο οι μισθοί είναι σε πιο υψηλά επίπεδα από τον κατώτερο νομοθετημένο μισθό, οι τάσεις δείχνουν συνεχή μείωση, τα στοιχεία αποτυπώνουν την πλήρη διάλυση της σταθερής και πλήρους εργασίας.

Έκαναν νόμο τη φτώχεια και τη ζωή των 200 ευρώ!

Πριν από δυο βδομάδες, ανακοινώθηκε από την κυβέρνηση μετ' επαίνων και πανηγυρισμών το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα. Μια πρόταση που όλα τα προηγούμενα χρόνια την ανέλυαν και την προωθούσαν όλες ανεξαιρέτως οι πολιτικές δυνάμεις της διαχείρισης ως μέτρο αντιμετώπισης της ακραίας φτώχειας. Αυτό που δε λένε ή κρύβουν είναι πως τη φτώχεια την έχουν νομοθετήσει και την έχουν οριοθετήσει στα 200 ευρώ. Εκεί κυμαίνονται όλα τα πρόσφατα επιδόματα, εκεί κυμαίνονται όμως και αρκετοί μισθοί σχεδόν στο σύνολο των κλάδων. Εκεί θα πάνε και τις συντάξεις!

Το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα προβλέπει 200 ευρώ το μήνα για κάθε εργαζόμενο/άνεργο. Παράλληλα, το επίδομα για τους μακροχρόνια ανέργους που ανακοινώθηκε πριν μήνες από την κυβέρνηση - καθόλου συμπτωματικά - βρίσκεται στα 200 ευρώ. Αντίστοιχα, το επίδομα μητρότητας που εξαγγέλθηκε την προηγούμενη βδομάδα για τις αυτοαπασχολούμενες γυναίκες, βρίσκεται και αυτό διόλου τυχαία στα 200 ευρώ.

Η απλή αριθμητική των ψίχουλων δε μένει μόνο στα επιδόματα, αλλά γενικεύεται και στους μισθούς. Η κυβέρνηση νομοθετικά έχει ορίσει τους μισθούς από το 2012 στα 430 ευρώ καθαρά για εργαζομένους έως 25 ετών. Τα πρόσφατα επίσημα στοιχεία δείχνουν πως η πλειοψηφία των εργαζομένων, και ιδιαίτερα των νέων σε ηλικία, δουλεύει με καθεστώς μερικής απασχόλησης και εκ περιτροπής εργασίας.

Για να έχουμε σαφή εικόνα της κατάστασης οι προσλήψεις που πραγματοποιήθηκαν με καθεστώς μερικής απασχόλησης και εκ περιτροπής εργασίας το 1ο 9μηνο του 2014 ήταν 576.582 και αποτελούν το 48% των συνολικών προσλήψεων. Δηλαδή, για κάθε έναν εργαζόμενο που προσλαμβάνεται με όρους πλήρους και σταθερής εργασίας άλλος ένας προσλαμβάνεται 4ωρος, 3ωρος, εργαζόμενος της μιας μέρας τη βδομάδα κ.ο.κ.

Από τα παραπάνω, είναι σαφές πως αν ένας εργαζόμενος δουλεύει 4 ώρες και είναι έως 25 ετών θα πάρει μισθό 215 ευρώ. Τα 15 μόλις ευρώ διαφορά από τα επιδόματα που προστατεύουν δήθεν από τη φτώχεια αποτελεί ομολογία πως η κυβέρνηση και το μεγάλο κεφαλαίο έχουν νομοθετήσει τη φτώχεια, έχουν φτάσει ενιαία τους μισθούς και τα επιδόματα στα όρια των 200 ευρώ.

Ακόμα και τα προγράμματα απασχόλησης που υπάρχουν, για να ανακουφίσουν δήθεν από τη ανεργία και να προσφέρουν ένα εισόδημα, κατασκευάζονται πάνω σε ευέλικτες εργασιακές σχέσεις. Π.χ. το 8μηνο πρόγραμμα για τα ΕΛΤΑ προβλέπει 4ωρη εργασία με μισθό 314 ευρώ καθαρά, δηλαδή αρκετά κάτω και από το πετσοκομμένο επίδομα ανεργίας.

Η φούσκα των μέσων όρων!

Η στατιστική ως επιστήμη, εφόσον αναγνωστεί σωστά και δεν μπει στον κυκλώνα της αλλοίωσης της πραγματικότητας, αποτελεί πολύτιμο εργαλείο. Οταν όμως μπαίνει στην υπηρεσία σχεδιασμών και ταξικών επιλογών, τότε η φράση του Μαρκ Τουέιν πως «υπάρχουν ψέματα, υπάρχουν μεγάλα ψέματα, υπάρχουν και οι στατιστικές», βρίσκει τρανταχτή επιβεβαίωση.

Η παρουσίαση των μέσων όρων στους μισθούς και τις συντάξεις δε δείχνει αλήθεια αλλά αληθοφάνεια. Είναι πλευρά συγκάλυψης, διαστρέβλωσης της πραγματικότητας, γι' αυτό και αξιοποιούνται με μεγάλους τίτλους στα πρωτοσέλιδα και τις μαρκίζες που δίνουν τον τόνο στην επίθεση για τη μείωση του λαϊκού εισοδήματος.

Αν βάλουμε το κεφάλι ενός ανθρώπου στην κατάψυξη και τα πόδια του στο φούρνο ο μέσος όρος σε καμιά περίπτωση δε θα δείξει πως ο άνθρωπος είναι καλά. Με την ίδια λογική, όταν τα επίσημα στοιχεία αναφέρουν πως ο μέσος μισθός διαμορφώνεται στα 1.048 ευρώ, αυτό δε σημαίνει πως το επίπεδο και το όριο στους μισθούς κυμαίνεται σε αυτά τα επίπεδα. Σχεδόν ένα εκατομμύριο εργαζόμενοι αμείβονται με μισθούς περίπου έως 900 ευρώ καθαρά και ιδιαίτερα ένα μεγάλο κομμάτι αυτών εργάζεται με μισθούς στα 200 - 300 ευρώ (23%).

Αντίστοιχα, τα στοιχεία στις συντάξεις αναφέρουν πως ναι μεν η μέση σύνταξη είναι στα 946 ευρώ, όμως την ίδια στιγμή το 57% των συνταξιούχων παίρνει σύνταξη έως 780 ευρώ περίπου και το 32% αυτών βρίσκεται κάτω από τα 500 ευρώ.

Τα παραπάνω παραδείγματα αποδεικνύουν τη γενική πτώση των μισθών παντού, το χτύπημα συνολικά του λαϊκού εισοδήματος. Η σημαντική επιδείνωση της ζωής της εργατικής - λαϊκής οικογένειας δεν περιορίζεται μόνο στην ακραία φτώχεια, όπως αναφέρει ο ΣΥΡΙΖΑ, βάζοντας τον πήχη στα όρια της πείνας, αλλά ακουμπά κάθε κλάδο, ανέργους, νέους εργαζόμενους, συνταξιούχους, αυτοαπασχολούμενους, φτωχούς αγρότες.

Τι θα διεκδικεί, λοιπόν, σήμερα το εργατικό κίνημα; Διεύρυνση των ψίχουλων ή τη ζωή που του αξίζει; Πλήρη και σταθερή εργασία για όλους με αυξήσεις παντού ή προγράμματα ανακύκλωσης της φτώχειας; Ουσιαστική προστασία των ανέργων ή διαχείριση της φτώχειας τους; Σε πολιτικό επίπεδο πώς μπορεί να συνδυαστεί ο σφιχτός εναγκαλισμός με τους καπιταλιστικούς οργανισμούς και τις συμφωνίες τους με τις ρήξεις που απαιτούνται για ουσιαστικές αυξήσεις στους μισθούς και τις συντάξεις, για πλήρη και σταθερή εργασία;

Κόντρα στην παγίωση της φτώχειας

Στη μεγάλη θάλασσα του πλούτου που μας περιβάλλει, αυτό που προβλέπουν να δώσουν στους δημιουργούς του, είναι μερικές σταγόνες ίσα - ισα, για να βρέξουν το μέτωπό τους. Τα πρόσφατα στοιχεία των ελβετικών τραπεζών δείχνουν, από τη μια, τον πλούτο που υπάρχει γύρω μας και από την άλλη ποιος τον καρπώνεται και ποιος πτωχεύει. Τα στοιχεία είναι ενδεικτικά για τις αντιθέσεις ανάμεσα στους εκμεταλλευτές και τους εκμεταλλευόμενους, για την επιδείνωση της θέσης της συντριπτικής πλειοψηφίας των λαϊκών στρωμάτων σε αντίθεση με ένα μικρό κομμάτι που σε συνθήκες ύφεσης συνέχισε και συνεχίζει να πλουτίζει.

Ο εργαζόμενος λαός πρέπει να βγει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα και ατσαλάκωτος από την πρέσα της κάλπικης αντιπαράθεσης ανάμεσα στην κυβέρνηση και τον ΣΥΡΙΖΑ. Είναι αντιπαράθεση που δε γίνεται προς το συμφέρον των εργατικών - λαϊκών οικογενειών, αλλά σπρώχνει αλματωδώς τον πήχη της αξιοπρεπούς ζωής ακόμα πιο κάτω. Είναι επικίνδυνη, διότι μπορεί να επηρεάσει το εργατικό - λαϊκό κίνημα να χαμηλώσει ακόμα περισσότερο τις απαιτήσεις του, να βάζει ως όριο των διεκδικήσεών του τα όρια της πείνας.

Ο ΣΥΡΙΖΑ μέσα από τις πρόσφατες προτάσεις του πατάει πιο γερά στο άρμα της ΕΕ, της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας και του κεφαλαίου. Οι λεγόμενες κόκκινες γραμμές του ΣΥΡΙΖΑ, αποτελούν κοροϊδία. Κριτήριο στο πρόγραμμά του δεν είναι η κάλυψη των εργατικών - λαϊκών αναγκών με βάση την ασταμάτητη επίθεση που δέχεται τα τελευταία χρόνια ο εργαζόμενος λαός, αλλά η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας, η διαχείριση της φτώχειας σε συνθήκες «ρεαλισμού».

Η αναφορά του Αλέξη Τσίπρα πως «στην επόμενη ΔΕΘ εάν έχει περάσει ένας ακόμη χρόνος και μένει αυτή η κυβέρνηση μπορεί αυτά που σας είπα χθες...τότε να μην μπορούμε αυτά και να μπορούμε λιγότερα», πέρα από εκβιασμό στο λαό δείχνει χαμηλό ταβάνι και ακόμα μεγαλύτερη προσαρμοστικότητα στα ιδεολογήματα του εφικτού και του ρεαλιστικού με τα οποία όλα τα προηγούμενα χρόνια ήταν αντιμέτωποι οι εργαζόμενοι.

Στην εξαθλίωση, το φάρμακο που έχει να προτείνει το σάπιο σύστημα είναι παυσίπονα βραχείας διάρκειας που σταθεροποιούν και ανακυκλώνουν τη φτώχεια. Αυτό που έχουν να προσφέρουν κυβέρνηση και ΣΥΡΙΖΑ είναι ψίχουλα, τα οποία διαφοροποιούνται μόνο στην ονομασία. Κοινωνικό μέρισμα η κυβέρνηση, επαναφορά 13ης σύνταξης υπό όρους και με εισοδηματικά κριτήρια ο ΣΥΡΙΖΑ. Προγράμματα για την ανεργία σε λίγους μέσω ΕΣΠΑ οι μεν προγράμματα για 300.000 άνεργους και οι δε.

Κίνημα ταξικό και αμετακίνητο

Το κίνημα χρειάζεται συνδυασμό αιτημάτων που θα στρέφονται επιθετικά στη σημερινή πολιτική κατεύθυνση, δε θα ετεροκαθορίζει τη στάση του αναλόγως το πρόσημο της κυβέρνησης ή τις συμμαχίες και τα πάρε - δώσε που γίνονται. Χρειάζεται να είναι ταξικά αμετακίνητο στη διατύπωση πολιτικών αιτημάτων που θα βγάζουν το λαό μας από τα δεσμά των ταξικών επιλογών του μεγάλου κεφαλαίου και παράλληλα θα βρίσκεται στην πρώτη γραμμή για την ανακούφιση των εργαζομένων με αιτήματα που θα τον βγάζουν από την ανέχεια, από τις συνθήκες σύγχρονης σκλαβιάς που του προετοιμάζουν.

Σε καμία περίπτωση, πάντως, πολιτικό αίτημα δεν είναι η συγκαλυμμένη στοίχιση πίσω από τη στήριξη μιας κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ όπως διάφορες παράταιρες δυνάμεις και ομάδες συγκλίνουν ευθέως ή πλαγίως.

Η άρνηση της ζωής με τα ψίχουλα σημαίνει διεκδίκηση του πλούτου που παράγει η εργατική τάξη, φέρνει στο προσκήνιο τις προωθημένες διεκδικήσεις της, πως μπορεί να ζήσει χωρίς αφεντικά. Η άρνηση της σύγχρονης σκλαβιάς σημαίνει σύγκρουση με την ΕΕ και τους καπιταλιστικούς οργανισμούς, τις συμφωνίες και τις δεσμεύσεις τους.

Σε αυτήν την κατεύθυνση και ρίχνοντας όλο το βάρος στην επιτυχία του πανελλαδικού συλλαλητηρίου, οι εργαζόμενοι πρέπει να κλιμακώσουν την απάντησή τους, να προετοιμάσουν τα επόμενα βήματα με πανελλαδική - πανεργατική απεργία, με αγώνες κατά κλάδο και εργασιακό χώρο.

* Ο Θ. Γκώγκος είναι μέλος του Τμήματος της ΚΕ του ΚΚΕ για την εργατική - συνδικαλιστική δουλειά