Παρασκευή 29 Αυγούστου 2014

Η οικονομική αυτοτέλεια των δημόσιων νοσοκομείων



ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ Πέμπτη 28 Αυγούστου 2014 ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΙΚΑ
Το νομοσχέδιο του υπουργείου Υγείας «για τη δημιουργία συστήματος αμοιβών νοσοκομείων. Σύσταση και καταστατικό της Εταιρείας με την επωνυμία "Εταιρεία Συστήματος Αμοιβών Νοσοκομείων - Ανώνυμη Εταιρεία"» προωθεί την οικονομική αυτοτέλεια των δημόσιων νοσοκομείων. Δηλαδή, την απαλλαγή του κράτους από τη χρηματοδότησή τους, άρα την ολοκληρωτική λειτουργία των νοσοκομείων με επιχειρηματικά κριτήρια, έσοδα - έξοδα, κέρδη ή τουλάχιστον ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς, ασθενείς - πελάτες και φτηνούς εργαζόμενους.
Η απαγκίστρωση του κράτους από τις δαπάνες για την Υγεία, την Πρόνοια, τα Φάρμακα είναι σταδιακή και πολύχρονη. Βέβαια, οι υπηρεσίες Υγείας ποτέ δεν ήταν αποκλειστικά δωρεάν, πάντα τις πλήρωναν οι εργαζόμενοι μέσω των Ταμείων, με συμμετοχές, με εξολοκλήρου πληρωμές. Ωστόσο, το κράτος έδινε κάποια κονδύλια είτε στα ασφαλιστικά Ταμεία, είτε στα δημόσια νοσοκομεία. Ποτέ όμως δεν παρέκκλινε από την πορεία αυτή: Να μεταθέτει όλο και περισσότερο τις δαπάνες και την ευθύνη για την Υγεία στον καθένα λαϊκό άνθρωπο ξεχωριστά, προκειμένου να μειωθεί το λεγόμενο «μη μισθολογικό κόστος» των εργαζομένων και να δίνονται περισσότερα από τον κρατικό προϋπολογισμό στους επιχειρηματικούς ομίλους.
***
Τα στοιχεία των τελευταίων χρόνων είναι ενδεικτικά: Ο προϋπολογισμός του 2014 προβλέπει ότι οι επιχορηγήσεις προς τα νοσοκομεία θα είναι μειωμένες κατά 32,2% σε σχέση με το 2013 και κατά 20,7% σε σχέση με το 2012. Η μείωση αυτή στο πρώτο τρίμηνο του 2014 εκφράστηκε με μείωση κατά 9% συνολικά των λειτουργικών δαπανών των δημόσιων νοσοκομείων σε σχέση με το 2013. Ειδικότερα, οι δαπάνες για τα φάρμακα, υγειονομικό υλικό, αντιδραστήρια και ορθοπεδικό υλικό του πρώτου τριμήνου του 2014 μειώθηκαν κατά 10,9% σε σχέση με το 2013. Με διάφορα μέτρα, οι κυβερνήσεις εξασφάλιζαν τη σταδιακή απόσυρση του κράτους, την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και ανέβαζαν τις πληρωμές των ασθενών. Για παράδειγμα, επιβλήθηκε - πριν από δεκαετίες - η πληρωμή εισιτηρίου στα εξωτερικά ιατρεία και τα τελευταία χρόνια αυξήθηκε σε 5 ευρώ. Μια σειρά εξετάσεις έπαψαν να δικαιολογούνται από τα ασφαλιστικά Ταμεία και μετέπειτα από τον ΕΟΠΥΥ και πρέπει να πληρώνονται από τους ασθενείς. Τα Κλειστά Ενοποιημένα Νοσήλια (ΚΕΝ) - η κοστολόγηση των υπηρεσιών των δημόσιων νοσοκομείων - πολλαπλασίασαν αυτά που πληρώνουν είτε τα Ταμεία, είτε οι ασθενείς για νοσηλεία στα δημόσια νοσοκομεία.
***
Τα δημόσια νοσοκομεία ποτέ δεν αναπτύχθηκαν πλήρως, ώστε να καλύπτουν τις ανάγκες του λαού και μάλιστα δωρεάν για όλους, με πολλά κλειστά κρεβάτια - ακόμη και ΜΕΘ - με απαρχαιωμένο εξοπλισμό, με λίγο προσωπικό. Αλλά κι αυτή η λειψή τους ανάπτυξη, με το πέρασμα των χρόνων συρρικνώνεται. Ένα άλλο μέτρο μείωσης των κρατικών δαπανών για την Υγεία είναι οι συγχωνεύσεις νοσοκομείων, τμημάτων, κλινικών. Αντί να αναπτύσσονται κλινικές, να στελεχώνονται όπου υπάρχει έλλειψη προσωπικού, να εκσυγχρονίζεται ο ιατρικός εξοπλισμός, τμήματα και κλινικές συμπτύχθηκαν, μειώθηκαν κρεβάτια. Θυμίζουμε το στόχο των τελευταίων κυβερνήσεων για κατάργηση 10.000 νοσοκομειακών κρεβατιών, τα 11 νοσοκομεία σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη που έκλεισαν. Και σύμφωνα με εξαγγελίες του υπουργείου Υγείας έπεται ...κλεισίματος συνέχεια στην επαρχία.
***
Μεγάλη ήταν και η μείωση του λεγόμενου εργατικού «κόστους». Καταρχήν, εδώ και δεκαετίες μια σειρά υπηρεσίες - σίτιση, φύλαξη, καθαριότητα, λογιστικές εργασίες - έχουν δοθεί σε εργολαβικά συνεργεία. Το κράτος έχει απαλλαγεί από το «κόστος» αυτών των εργαζομένων, που πληρώνονται αποκλειστικά από τους προϋπολογισμούς των νοσοκομείων. Το ίδιο και οι επικουρικοί γιατροί (σ.σ. συμβασιούχοι ενός χρόνου), αλλά και με τα 5μηνα και άλλες ελαστικές μορφές απασχόλησης. Την τελευταία δεκαετία, το προσωπικό στα δημόσια νοσοκομεία και τα Κέντρα Υγείας μειώθηκε κατά 17.000, εξαιτίας των συνταξιοδοτήσεων και του παγώματος των προσλήψεων. Επιπλέον, τσεκουρώθηκαν οι μισθοί του προσωπικού. Το 2009 το «μισθολογικό κόστος» στα δημόσια νοσοκομεία ήταν 3,379 δισ. ευρώ και το 2013 μειώθηκε σε 2,329 δισ. ευρώ. Υπήρξε μια μείωση 29,3% των αποδοχών των εργαζομένων. Οι ελαστικές μορφές εργασίας, όπως τα μπλοκάκια, θα παγιωθούν στα δημόσια νοσοκομεία. Επομένως, το νομοσχέδιο έρχεται από πολύ μακριά και κάνει ένα αποφασιστικό βήμα στην προσαρμογή των νοσοκομείων στους κανόνες της καπιταλιστικής αγοράς, προωθείται η λειτουργία του κρατικού και του ιδιωτικού τομέα Υγείας με ενιαίους κανόνες επιχειρηματικότητας.